Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej chroni osobę ubezpieczoną od konsekwencji szkód wyrządzonych osobom trzecim. Na rynku ubezpieczeniowym jest wiele produktów OC, które zapewniają ochronę w różnym zakresie. Można tutaj wymienić OC w życiu prywatnym, OC komunikacyjne, OC działalności gospodarczej czy, wreszcie, profesjonalny produkt, jakim jest OC zawodowe (Professional Indemnity, Professional Liability, Errors&Omissions) dla IT.
Każdy z tych produktów zapewnia ochronę w przypadku określonych zdarzeń. Dowiedz się, jak OC zawodowe dla IT (znane też jako OC programisty czy spółki IT) może pomóc ochronić twoją firmę.
Ubezpieczenie OC zawodowe dla IT – dla kogo?
OC zawodowe dla IT (OC programisty, OC spółki IT) jako specjalistyczny produkt zapewnia przede wszystkim ochronę za usługi świadczone w ramach projektowania systemów, programowania, administrowania czy też skorelowane z innymi usługami z branży IT. W ramach tego produktu można zabezpieczyć również inną działalność – poza tymi polegającymi na wytwarzaniu hardware’u czy związanymi z telekomunikacją.
Nasze doświadczenia pokazują, że po rozwiązanie to najczęściej sięgają freelancerzy czy też software house’y, które specjalizują się w tworzeniu oprogramowania bądź administracji systemów informatycznych.
W branży IT, gdzie każdy projekt może wiązać się z dużą odpowiedzialnością, taka ochrona jest szczególnie istotna. Większość zagranicznych kontraktorów bezwzględnie wymaga już polisy od spółek, z którymi podpisują umowy. Ubezpieczenie OC zawodowe dla IT pokrywa koszty obrony prawnej oraz ewentualne odszkodowania, które mogą być wymagane w przypadku roszczeń od klientów. Co ważne, zapewnia również zwrot kosztów obrony prawnej, jeśli korzystanie z usług kancelarii było niezbędne np. do oceny zasadności roszczenia.
OC zawodowe a OC działalności
Jak już zostało na wstępie powiedziane specjalistyczne ubezpieczenie OC zawodowe dla branży IT (przez wielu zwane ubezpieczeniem programisty czy spółki IT) chroni przede wszystkim od szkód wyrządzonych osobom trzecim. Zabezpiecza więc przed potencjalnymi stratami finansowymi, które te osoby czy firmy mogłyby ponieść w sytuacji błędów i zaniechań po stronie wykonawcy usługi.
Warto wiedzieć, że standardowe ubezpieczenie OC z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i posiadania mienia standardowo ma w ogólnych warunkach ubezpieczeniowych wyłączenie dotyczące działalności IT. Dodatkowo większość tych produktów nie odpowiada za straty finansowe wyrządzone przez ubezpieczonego. Produkt ten odpowiada wyłącznie za szkody w mieniu i na osobie. Krótko mówiąc – taka polisa nie będzie wystarczająca.
OC zawodowe dla IT – wyłączenia odpowiedzialności
Wyłączenia odpowiedzialności są jednym z tych elementów, które mają wpływ na to, jaki jest zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela określony w polisie. Zapisy dotyczące wyłączeń można znaleźć w warunkach umowy (OWU) i dotyczą sytuacji, w których firma ubezpieczeniowa nie bierze odpowiedzialności za szkodę.
Konstrukcja umowy ubezpieczenia
W Kodeksie Cywilnym istnieje zapis, który reguluje odpowiedzialność ubezpieczyciela w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Są to szkody mające swoje źródło w odpowiedzialności kontraktowej, a więc tej wynikającej wprost z umowy. Zgodnie z zasadą swobody umów, art. 353 KC, stosunek prawny może zostać ułożony zgodnie z potrzebami stron – o ile nie wykracza to poza granice prawa ani zasady życia społecznego. Tak więc to, za co ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność, a za co nie, zależy w stu procentach od zapisów umowy.
Kary umowne a ubezpieczenie programisty lub spółki IT
Warto wiedzieć, że ubezpieczyciel nie poniesie odpowiedzialności za te ustalenia, które rozszerzają odpowiedzialność firmy IT wobec obowiązujących obecnie przepisów. Jednym z takich elementów są kary umowne. Towarzystwo ubezpieczeniowe ich nie pokryje. Warto więc byłoby ograniczyć ich wysokość w umowie z kontrahentem lub – w idealnej sytuacji – wynegocjować usunięcie tego zapisu.
Gwarancja lub rękojmia
Kolejnym wyłączeniem odpowiedzialności ubezpieczyciela jest sytuacja, w której ubezpieczony udziela gwarancji lub rękojmi na wykonaną przez siebie pracę. Gdyby nie istniał ten zapis, firma IT objęta ubezpieczeniem nie musiałaby troszczyć się o profesjonalne wykonywanie usług.
Jeśli jednak doszło do poniesienia przez osoby trzecie szkody w wyniku wady (najczęściej wady prawnej w przypadku IT), ubezpieczyciel będzie za nią odpowiadał – w zgodzie z art. 471 KC (odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy): Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Członkowie zarządu firm IT w ubezpieczeniu
Należy mieć również świadomość, że towarzystwo ubezpieczeniowe nie będzie odpowiadać za szkody związane z błędami i zaniechaniami osób pełniących funkcje zarządcze lub nadzorcze w spółce. Takie działania można ubezpieczyć innym produktem – ubezpieczeniem OC członków władz spółek (D&O). Wyłączenie odnosi się do roszczeń do członków zarządu w związku z pełnionymi przez nich funkcjami zarządczymi. Jeśli jednak CEO lub inny członek zarządu wykonuje jednocześnie pracę zawodową z zakresu usług IT, tutaj ubezpieczenie zadziała.
Spółki zależne
Istotnym elementem polisy jest również zapis wykluczający roszczenia spółek zależnych. Artykuł 822 KC mówi: Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.
Oznacza to, że poszkodowaną nie może być spółka zależna, spółka matka ani inna działalność powiązana w jakikolwiek sposób z ubezpieczonym. Mowa tu o powiązaniach zarówno kapitałowych, jak i osobowych.
Opóźnienia w realizacji projektów IT
Bardzo ważnym wykluczeniem jest również to dotyczące niewykonania zadania w terminie. Za takie opóźnienia ubezpieczyciel nie bierze odpowiedzialności, chyba że są one konsekwencją błędów objętych ochroną OC zawodowego dla IT. Samo jednak spóźnienie w wykonaniu zlecenia nie jest ubezpieczone.
Ubezpieczenie dla IT – jakich zapisów szukać w polisie?
Jeżeli chcemy zapewnić realną ochronę firmie IT, warto rozejrzeć się za specjalistycznym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej zawodowej skierowanym konkretnie do tej branży. W Polsce ubezpieczycieli, którzy oferują takie rozwiązanie, jest zaledwie kilku. Niektóre firmy ubezpieczeniowe nie posiadają nawet odpowiedniego produktu. Mimo wszystko jednak składają oferty, dodając do standardowych warunków szereg dodatkowych wyłączeń. Zakres takiej polisy jest bardzo wąski i nie spełnia ona wymagań stawianych przez branżę, znacząco odbiegając od tego, co oferują specjalistyczne produkty od polskich i zagranicznych ubezpieczycieli.
Jeśli prowadzisz firmę IT i zastanawiasz się nad odpowiednim ubezpieczeniem, pamiętaj, że standardowa polisa OC ogólna może nie wystarczyć. Oto 5 kluczowych klauzul, których powinieneś szukać w specjalistycznej polisie OC zawodowej dla firm IT.
1. Ochrona przed czystymi stratami finansowymi
W przeciwieństwie do OC ogólnego, które skupia się głównie na szkodach osobowych i materialnych, OC zawodowe dla IT (OC programisty, OC firmy IT) musi obejmować czyste straty finansowe. To kluczowe, ponieważ większość szkód w branży IT ma charakter niematerialny, a ich efektem są właśnie straty finansowe. Przykład? Błąd w kodzie wywołuje 12-godzinny przestój w systemie obsługującym istotne elementy infrastruktury IT. Potencjalne straty? Miliony złotych. Żeby ochronić swoją firmę przed koniecznością ponoszenia tych kosztów, niezbędna jest dobra polisa ubezpieczeniowa dla IT.
2. Klauzula dotycząca własności intelektualnej
Szukaj polisy, która chroni przed roszczeniami związanymi z naruszeniem lub nieuprawnionym wykorzystaniem własności intelektualnej. To istotne w branży, gdzie innowacje i unikalne rozwiązania są na porządku dziennym. Prawa autorskie i własność intelektualna jako taka stają się coraz gorętszym tematem w różnych sektorach rynku. Ale to właśnie w IT istnieje największe ryzyko złamania przepisów – nawet nieświadomie.
3. Klauzula dotycząca opóźnień w realizacji projektu
Polisa powinna zabezpieczać przed stratami wynikającymi z opóźnień w realizacji projektów. To ryzyko specyficzne dla branży IT, którego nie znajdziesz w standardowym OC ogólnym. Tutaj niezbędna jest wysokiej jakości polisa OC dla programisty czy firmy IT.
4. Ochrona przed nieuczciwością pracowników
Szukaj klauzuli chroniącej przed szkodami powstałymi w wyniku nieuczciwości pracowników. To ważne zabezpieczenie, szczególnie w firmach operujących na wrażliwych danych klientów. Zaufanie oczywiście jest niezwykle istotne, ale dobry przedsiębiorca chroni swoją firmę kompleksowo.
5. Ochrona danych i cyberbezpieczeństwo
Dodatkowym zabezpieczeniem powinno być ubezpieczenie Cyber. Obejmuje ono szkody w danych komputerowych i dokumentach. W erze cyfrowej to kluczowy aspekt ochrony dla firm IT. Polisa Cyber ochroni firmę na wypadek ataku hakerskiego, pomoże poradzić sobie z ewentualnymi roszczeniami. Zapewnia nawet dostęp do usług informatyków śledczych i pozwala pokryć koszt wynajęcia prawników.
Ubezpieczenie OC zawodowe dla IT a koszty obrony
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej dla branży IT (czyli ubezpieczenie programisty albo spółki IT), poza wypłatą odszkodowania w przypadku roszczenia, zapewnia również pokrycie ewentualnych kosztów obrony do wysokości sumy gwarancyjnej. Zapewnienie takiej ochrony sprawia, że w przypadku otrzymania roszczenia nie jesteśmy skazani na dziesiątki czy setki tysięcy kosztów związanych z odparciem zarzutu nienależycie czy źle wykonanej usługi.
To jeszcze istotniejsze w przypadku roszczenia od klienta zagranicznego. Doświadczenia naszych klientów, którzy otrzymali roszczenia, pokazują, że koszty obrony z Niemiec, Włoch, Francji, Wielkiej Brytanii czy Stanów Zjednoczonych są wielokrotnie wyższe niż ma to miejsce w Polsce. Godzina pracy takiego wyspecjalizowanego prawnika może wynosić nawet kilkaset Euro, Funtów czy Dolarów. Warto być przygotowanym na taką ewentualność. A to zapewnia ubezpieczenie OC zawodowe dla IT.
JDG a spółka – OC dla IT
Warto też zwrócić uwagę na różnice w odpowiedzialności osób, które świadczą swoje usługi w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej (co jest najczęściej wybierane przez freelancerów) oraz działalności w formie spółki kapitałowej (co zdarza się najczęściej w przypadku software house’ów).
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej odpowiedzialność takiego przedsiębiorcy nie jest niczym ograniczona – o ile oczywiście nie ma stosownych zapisów ograniczających odpowiedzialność w umowie. Takie osoby prowadzące swoją firmy w formie jednoosobowej działalności gospodarczej odpowiadają za ewentualne szkody całym swoim majątkiem. W skrajnym przypadku (brak OC programisty), w którym doszłoby do wyrządzenia znacznej szkody, osoba taka musiałaby najpierw ponieść koszty obrony, a następnie dokonać zapłaty za wyrządzoną szkodę – bez względu na to, czy takie środki by posiadała, czy też nie.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku spółki kapitałowej. Wśród naszych klientów najczęściej są to spółki z o.o. lub spółki SA. Tutaj udziałowcy czy też zarząd mogą czuć się względnie bezpiecznie (względnie z uwagi na przepisy kodeksu spółek handlowych, które oczywiście również wskazują na odpowiedzialność członków zarządu w przypadku umyślności czy też działania bezprawnego natomiast co do zasady takie spółki odpowiadają majątkiem spółki, a nie majątkiem prywatnym).
Biorąc pod uwagę zakres odpowiedzialności każdego z tych podmiotów oraz stosunkowo niski koszt ubezpieczenia OC zawodowego i zestawiając je z budżetem realizowanych projektów, okazuje się, że dobra polisa OC zawodowej dla branży IT może znacząco wpłynąć na zwiększenie bezpieczeństwa prowadzenia tego biznesu.
Dlaczego warto kupić OC zawodowe dla IT?
Czy warto się ubezpieczać? Jak najbardziej. Jeśli pojawi się roszczenie, nie stoimy dzięki temu na pozycji przegranego, w obliczu konieczności poniesienia ogromnych kosztów na obronę. Wręcz przeciwnie – prezentując polisę światowego ubezpieczyciela, który będzie zapewniał koszty obrony, jesteśmy w stanie prowadzić rozmowy z podmiotem, który skierował do nas takie roszczenie jak równy z równym.
Jeśli doszłoby do uznania, że to nasza firma dokonała błędu czy też zaniechania, w wyniku którego nasz kontrahent poniósł stratę finansową, wypłata odszkodowania nie będzie wpływała na naszą sytuację materialną. Wniosek? Bezpieczna firma.
Specyfika ryzyka w branży IT
Firmy technologiczne operują w specyficznym środowisku. Największe zagrożenia mają tu charakter niematerialny i mogą prowadzić do czystych strat finansowych. Oto kilka kluczowych dla IT obszarów ryzyka:
- Błędy w oprogramowaniu
- Naruszenia bezpieczeństwa danych
- Przerwy w świadczeniu usług
- Naruszenia własności intelektualnej
- Niedotrzymanie terminów projektowych
- Ograniczenia tradycyjnych polis OC
Standardowe polisy OC zostały zaprojektowane z myślą o tradycyjnych biznesach i zazwyczaj koncentrują się na:
- Szkodach osobowych
- Szkodach materialnych
- Odpowiedzialności za produkt
Niestety, te obszary ochrony nie odpowiadają głównym ryzykom, z jakimi mierzą się firmy IT.
Tradycyjne polisy OC często nie obejmują:
- Czystych strat finansowych klientów
- Kosztów związanych z naruszeniem bezpieczeństwa danych
- Odpowiedzialności za błędy w kodzie lub wadliwe oprogramowanie
- Szkód wynikających z naruszenia własności intelektualnej
I wielu innych istotnych z punktu widzenia biznesu IT elementów ryzyka.
1. Cyberzagrożenia
Tradycyjne polisy OC zazwyczaj nie obejmują szkód wynikających z cyberataków, wycieków danych czy naruszeń prywatności. Dla firm technologicznych, które operują na dużych zbiorach danych klientów, to poważna luka w ochronie.
2. Odpowiedzialność za produkt cyfrowy
Standardowe OC skupia się głównie na szkodach fizycznych. Tymczasem firmy IT często dostarczają produkty niematerialne (np. oprogramowanie), których awaria może prowadzić do strat finansowych klientów.
3. Przerwy w świadczeniu usług
Dla firm oferujących usługi w chmurze czy oprogramowanie jako usługę (SaaS) nawet krótka przerwa w dostępności może oznaczać ogromne straty. Tradycyjne polisy rzadko uwzględniają tego typu ryzyko.
4. Własność intelektualna
Spory o patenty czy prawa autorskie to codzienność w branży Tech. Klasyczne OC często nie zapewnia ochrony w tego typu sprawach, nie gwarantuje też zwrotu kosztów postępowania sądowego czy wynajęcia kancelarii prawnej.
5. Globalna działalność
Wiele firm technologicznych działa na rynku międzynarodowym, co wymaga kompleksowej ochrony uwzględniającej różnice w prawie poszczególnych krajów.
6. Szybko zmieniające się technologie
Tradycyjne polisy mogą nie nadążać za dynamicznie rozwijającymi się technologiami i związanymi z nimi nowymi rodzajami ryzyka.
Dlatego firmy technologiczne potrzebują specjalistycznych ubezpieczeń, które uwzględniają specyfikę branży IT. Polisy cyber, ubezpieczenia odpowiedzialności zawodowej dla IT czy kompleksowe pakiety dla firm technologicznych to rozwiązania, które lepiej odpowiadają na realne potrzeby i zagrożenia w tym sektorze.
Inwestycja w odpowiednie ubezpieczenie to nie tylko ochrona finansowa, ale także przewaga konkurencyjna i spokój umysłu, pozwalający skupić się na innowacjach i rozwoju biznesu.
Jak ubezpieczenie dla IT chroni przed naruszeniami praw autorskich?
Firmy IT często korzystają z oprogramowania i innych kreatywnych materiałów, które mogą podlegać prawom autorskim. Nawet w przypadku najbardziej starannej pracy, istnieje ryzyko, że mogą pojawić się błędy, które prowadzą do naruszenia własności intelektualnej, na przykład używając oprogramowania bez odpowiedniej licencji lub korzystając z treści, które nie są legalnie dostępne. Konsekwencje takiego naruszenia mogą być poważne, włączając w to koszty sądowe, grzywny oraz straty finansowe związane z naprawieniem szkód.
Ubezpieczenie dla IT (zarówno OC programisty, jak i spółki IT) często obejmuje klauzule związane z naruszeniami praw autorskich. Polisa może zapewniać ochronę przed roszczeniami osób trzecich dotyczącymi naruszenia własności intelektualnej (w tym praw autorskich), co obejmuje zarówno koszty obrony przed takimi roszczeniami, jak i ewentualne odszkodowania, które mogą być wymagane w przypadku uznania takiego naruszenia.
Wymogi kontraktowe dotyczące ubezpieczenia dla IT
Kontrahenci, zwłaszcza ci zagraniczni, coraz częściej wymagają od swoich partnerów biznesowych posiadania stosownego ubezpieczenia, bardzo często wręcz wskazując na dany rodzaj ubezpieczenia (Professional Indemnity/Professional Liability/ Errors&Omissions) oraz na limity sumy ubezpieczenia w odniesieniu do poszczególnych produktów.
Takie rozwiązanie ma zapewnić wypłacalność w przypadku powstania szkody po stronie kontrahenta poprzez przerzucenie tej odpowiedzialności na duży i wiarygodny podmiot, jakim jest ubezpieczyciel.
Zaufany partner – dobry produkt
Przez ostatnie 10 lat organizując ochrony dla firm z branży IT zauważyliśmy, że najczęściej wymóg posiadania takiego ubezpieczenia jest kierowany przez firmy zagraniczne. Z tego też powodu uznaliśmy, że warto, aby nasi klienci mogli legitymować się produktem światowej klasy. W naszym odczuciu polscy czołowi ubezpieczyciele nie są znani poza naszym krajem. Inaczej jest w przypadku naszego partnera – ubezpieczyciela Chubb. Jest to jeden z największych ubezpieczycieli na świecie z oddziałami wielu krajach europejskich czy w Stanach Zjednoczonych. To pewny partner dla branży IT, który zapewni skuteczną ochronę na wypadek roszczeń.