Wyłączenia odpowiedzialności są jednym z tych elementów, które mają wpływ na to, jaki jest zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela określony w polisie. Zapisy dotyczące wyłączeń można znaleźć w warunkach umowy (OWU) i dotyczą sytuacji, w których firma ubezpieczeniowa nie bierze odpowiedzialności za szkodę.
Które z wyłączeń w OC zawodowej jest absolutnym standardem na rynku ubezpieczeniowym, a jednocześnie ma szczególne znaczenie dla odpowiedzialności cywilnej wykonawcy IT? Sprawdźmy poniżej.
Konstrukcja umowy ubezpieczenia
W Kodeksie Cywilnym istnieje zapis, który reguluje odpowiedzialność ubezpieczyciela w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Są to szkody mające swoje źródło w odpowiedzialności kontraktowej, a więc tej wynikającej wprost z umowy. Zgodnie z zasadą swobody umów, art. 353 KC, stosunek prawny może zostać ułożony zgodnie z potrzebami stron – o ile nie wykracza to poza granice prawa ani zasady życia społecznego. Tak więc to, za co ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność, a za co nie, zależy w stu procentach od zapisów umowy.
Kary umowne a ubezpieczenie dla IT
Warto wiedzieć, że ubezpieczyciel nie poniesie odpowiedzialności za te ustalenia, które rozszerzają odpowiedzialność firmy IT wobec obowiązujących obecnie przepisów. Jednym z takich elementów są kary umowne. Towarzystwo ubezpieczeniowe ich nie pokryje.Warto więc byłoby ograniczyć ich wysokość w umowie z kontrahentem lub – w idealnej sytuacji – wynegocjować usunięcie tego zapisu.
Gwarancja lub rękojmia
Kolejnym wyłączeniem odpowiedzialności ubezpieczyciela jest sytuacja, w której ubezpieczony udziela gwarancji lub rękojmi na wykonaną przez siebie pracę. Gdyby nie istniał ten zapis, firma IT objęta ubezpieczeniem nie musiałaby troszczyć się o profesjonalne wykonywanie usług.
Jeśli jednak doszło do poniesienia przez osoby trzecie szkody w wyniku wady (najczęściej wady prawnej w przypadku IT), ubezpieczyciel będzie za nią odpowiadał – w zgodzie z art. 471 KC (odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy): Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Członkowie zarządu firm IT w ubezpieczeniu
Należy mieć również świadomość, że towarzystwo ubezpieczeniowe nie będzie odpowiadać za szkody związane z błędami i zaniechaniami osób pełniących funkcje zarządcze lub nadzorcze w spółce. Takie działania można ubezpieczyć innym produktem – ubezpieczeniem OC członków władz spółek (D&O). Wyłączenie odnosi się do roszczeń do członków zarządu w związku z pełnionymi przez nich funkcjami zarządczymi. Jeśli jednak CEO lub inny członek zarządu wykonuje jednocześnie pracę zawodową z zakresu usług IT, tutaj ubezpieczenie zadziała.
Spółki zależne
Istotnym elementem polisy jest również zapis wykluczający roszczenia spółek zależnych. Artykuł 822 KC mówi: Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.
Oznacza to, że poszkodowaną nie może być spółka zależna, spółka matka ani inna działalność powiązana w jakikolwiek sposób z ubezpieczonym. Mowa tu o powiązaniach zarówno kapitałowych, jak i osobowych.
Opóźnienia
Bardzo ważnym wykluczeniem jest również to dotyczące niewykonania zadania w terminie. Za takie opóźnienia ubezpieczyciel nie bierze odpowiedzialności, chyba że są one konsekwencją błędów objętych ochroną OC zawodowego dla IT. Samo jednak spóźnienie w wykonaniu zlecenia nie jest ubezpieczone.
Wyłączenia odpowiedzialności w OC zawodowym dla IT – podsumowanie
Zawierając umowę na OC zawodowe dla IT (ubezpieczenie programisty lub spółki IT), warto pamiętać o tym, by każdorazowo zapoznać się z zapisami OWU. To tutaj znajdziemy informacje o ewentualnych wykluczeniach – będziemy mieć świadomość, jakie działania czy ich brak nie są objęte ochroną. Analizując te elementy, należy rozgraniczyć odpowiedzialność kontraktową od tej opisanej w umowie ubezpieczenia. Nawet najbardziej gorliwy ubezpieczyciel nie ma możliwości usunięcia wyłączeń, wynikających z przepisów prawa.